دکتر سارا ناصرزاده
پژوهشگر و رواندرمانگر جنسی
اين مقوله بحثي است بسيار حساسيت برانگيز. متخصصان امورمذهبي، سياسي، سلامت و اجتماعي هركدام از يك زاويه خاص به اين امر نگاه ميكنند. بنابراين نقطه نظرهای متفاوتي در این زمینه وجود دارد. در اين مقاله كوتاه سعی میکنم به شایع ترین سوالهای مخاطبان در این زمینه پاسخ بدهم.
وقتی صحبت اولین رابطه جنسی میشود، اولین مقوله ای که فکر اکثر افراد را مشغول میکند بکارت است. در حالی که پیش از هر چیز دیگر ابتدا باید به مساله رابطه جنسی کم خطر پرداخت، چون هم از نظر سلامتی اهمیت بیشتری دارد و هم اینکه صحبت کردن راجع به آن سختتر است.
کاندوم
مهمترین جنبه رابطه جنسیِ (سکس) کم خطر استفاده درست از کاندومهای مردانه یا زنانه است. برخی افراد به اشتباه تصور میکنند که چنانچه از قرصها یا روشهای دیگر ضدبارداری استفاده کنند، دیگر نیازی به کاندوم نیست. با اینکه قرصهای ضدحاملگی در پیشگیری از باردار شدن موثر هستند ولی از بیماریهای مقاربتی از جمله ایدز پیشگیری نمیکنند. کاندوم نه تنها می تواند از حاملگی پیشگیری کند (اگر درست استفاده شود) بلکه یکی از موثرترین ابزارهایی است که می تواند جلوی انتقال بیماریهایی مانند ایدز، سیفلیس، سوزاک، و تا حدی تبخال جنسی و زگیلهای تناسلی را بگیرد.
برخی خانمها یا آقايان خجالت میکشند مبحث کاندوم را پیش بکشند چون در درجه اول ممکن است تا بحال کاندوم ندیده باشند یا از آن استفاده نکرده باشند و در وهله دوم مطرح کردن آن را شایسته ندانند. این مساله براحتی قابل حل است: یک بسته کاندوم بخرید و در خلوت آن را باز کنید، روی میوههایی مانند خیار یا موز تمرین کنید تا اساسا یاد بگیرید که از آن چگونه باید استفاده شود. مرحله بعد این است که بتوانید راجع به آن به راحتی حرف بزنید و خواسته خود را با اعتماد به نفس بگویید. برای این امر هیچ چیز بهتر از پیش بینی کردن بهانههای مختلف و تمرین جوابهایتان نیست. در اینجا چند مورد رایج را مطرح می کنم:
خود را برای این سوالها آماده کنید
-ممکن است طرف مقابل بگوید "من با کاندوم اصولا راحت نیستم." جواب شما می تواند این باشد که "شاید باید نوع یا اندازه دیگری را امتحان کنی." در ضمن استفاده از کاندوم کمی تمرین و عادت کردن می خواهد. به مرور زمان آن قدر راحت می شود که طرف آن را جزئی از مراحل طبیعی رابطه جنسی می داند.
-یا بگوید: "کاندوم باعث میشود من از حس و حال رابطه جنسی بیرون بیایم." پاسخ شما می تواند این باشد که "اگر از کاندوم استفاده نکنیم، من هم از این حس و حال بیرون میآیم."
-گاهی طرف مقابل می گوید "اگر واقعا همدیگر را دوست داشته باشیم باید به همدیگر اطمینان داشته باشیم." یکی از پاسخهای خوب این است که "اتفاقا چون همدیگر را خیلی دوست داریم میخواهیم مراقب همدیگر باشیم تا دچار مشکل یا بیماری نشویم."
-اگر از شما بپرسد "مگر نگران هستی که از من بیماری بگیری؟ من اطمینان میدهم که هیچ بیماری ای ندارم." پاسخ ممكن این است که "من به تو اطمینان دارم ولی خیلی وقتها آدمها بیماری دارند ولی خودشان هم خبر ندارند. بنابراین بهتر است ریسک نکنیم."
-گاهی طرف مقابل ممکن است بگوید "با کاندوم من لذت نمیبرم". پاسختان می تواند این باشد که "من هم بدون کاندوم احساس امنیت خاطر ندارم".
-و درنهایت ممکن است بگوید "من اصلا بلد نیستم از کاندوم استفاده کنم" میتوانید جواب دهید که "جای نگرانی نیست. می توانیم با هم تمرین کنیم."
مثال حاملگيهايي كه يك نفر و يا هر دو طرف، نميخواستند كم نيست. زوجهاي تازهاي كه با بيماريهاي مقاربتي هم مراجعه ميكنند كم نيستند. بنابراين واقعا استفاده از كاندوم نشانه احترام و اعتماد است نه بیاحترامی و بیاعتمادی.
چه زمانی و با چه کسی؟
مساله دوم، گرفتن تصمیم درست در مورد اولین رابطه جنسی است. این تصمیم دو بعد اساسی دارد: یکی زمان اولین رابطه جنسی است و دیگری شخصی که میخواهید این رابطه را با او تجربه کنید. سن فرد برای برقراری اولین رابطه جنسی به فاکتورهای متعددی بستگی دارد: از جمله مرد یا زن بودن، سن ازدواج، فرهنگ جامعه، ارزشهای فردی و خانوادگی، اعتقادات مذهبي، فشار دوستان هم سن و سال و در نهایت انتخاب شخصی تان.
نکته مهم در برقراری رابطه جنسی پیش از ازدواج یا پیش از رسیدن به سن قانونی این است که از خودتان کاملا مراقبت کنید تا دچار بیماریهای مقاربتی نشوید، به طرف مقابلتان آسیب روحی یا جسمی نزنید، به طور ناخواسته حامله نشوید (یا در مورد آقایان، طرف مقابل را به طور ناخواسته باردار نکنید) و درنهایت مسوولیت عواقب آن را بپذیرید. به عنوان مثال در جامعهای که بکارت هنوز جنبه ارزشی دارد، داشتن رابطه پیش از ازدواج ممکن است عواقب ناخوشایندی مثل احساس گناه، احساس سرخوردگي و يا پس از ازدواج تحقير از طرف همسر، مسائل عرفي و قانوني داشته باشد.
گذشته از سن رابطه جنسی، اینکه با چه کسی و در چه موقعیتی اولین تجربه جنسی خود را برقرار میکنید در احساسی که بعدها نسبت به آن خواهید داشت، خیلی تاثیر دارد. به عنوان مثال اینکه آیا رابطه از نوع عاشقانه بوده یا خیر، با میل وارد رابطه شدید یا احساس کردید که مجبور شدید این رابطه را داشته باشید، اینکه از نظر روحی و جسمانی برای این رابطه آمادگیهای لازم را داشتید یا خیر، اینکه رابطه موقت و گذرا بوده یا ادامه دار، اینکه ارتباط جنسی جزء کوچکی از رابطه بوده یا محور اصلی رابطه بوده و مسائلی از این قبیل. دقت داشته باشید که هیچ کدام از این موارد به خودی خود خوب و بد و تعیین کننده نیستند ولی کم پیش می آید که افراد از روابط اوليه جنسی خاطره خیلی خوش یا منطبق با انتظاراتشان داشته باشند، بخصوص خانمها.
اولین رابطه جنسی در شب عروسی
حال فرض کنید که طرفین یک زوج تصمیم میگیرند که اولین رابطه جنسی خود را موکول به شب عروسی کنند. هر چند این امر از نظر فرهنگی ممکن است خیلی مقبول به نظر بیاید ولی تصور کنید چه فشار روانی زیادی روی عروس و داماد وجود دارد که بعد از یک روز به این طولانی و بعضا بعد از مصرف مشروبات الکلی رابطه جنسی برقرار کنند. در برخي نقاط هنوز خانواده داماد حتی بيرون در منتظر هستند تا پارچه به خون آغشته را دريافت كنند (ميدانيد كه دخول لزوما با خونريزي همراه نيست). چه بسا داماد اصلا نتواند نعوظ کامل داشته باشد و یا به دلیل هیجانات شدید دچار انزال زودرس شود.
از طرف دیگر ممکن است عروس آمادگیهای روانی و جسمانی لازم را برای برقراری این رابطه نداشته باشد و یا تجربه اول همراه با درد یا انقباضات شدید باشد به نحوی که حتی دخول اولیه ممکن نباشد. همین سناریو ممکن است ادامه پیدا کند و برخی زوجها مدتها بعد از ازدواج نتوانند دخول واژینال داشته باشند. اين مشكلات بخصوص در جوامعي كه آموزشهاي جنسي صحيح وجود نداري بسيار شايع است از جمله ايران، افغانستان، هند و تركيه.
آمادگی جسمی و روانی
نکته اساسی در تمام این شرایط عجله نکردن و فرصت دادن به طرف مقابل است تا برای برقراری این رابطه، آمادگی جسمانی و روانی لازم را پیدا کند. از جمله مواردی که تجربه اول و یا هر تجربه جنسی را بهتر میکند انجام پیشنوازی یا foreplay باکیفیت و به مدت کافیست. سعي كنيد اول بدن هم را بشناسيد. بعضي از زوجها حتی با هم ملاقات فردي نداشتهاند بنابراين ميتوان تصور كرد كه بودن بدون لباس در حضور هم چقدر سخت خواهد بود. توضیح راجع به پیشنوازی خارج از حوصله این مقاله کوتاه است اما به طور مختصر بوسه، نوازش و ماساژ کل بدن طرف مقابل میتواند به طرز قابل توجهی کیفیت رابطه جنسی را که پس از آن اتفاق میافتد بهتر کند. هم براي آقا و هم براي خانم. علاوه بر آن، استفاده از ژلهای لغزندهکننده در هر شرایطی می توانند مفید باشند حتی اگر بدن خانم مقدار کافی ترشحات لغزندهکننده تولید کرده باشد. بیشتر کاندومها نیز آغشته به این مواد هستند که به همین دلیل استفاده از آنها برای خانمها در ابتدا بخصوص ممکن است خوشایندتر از تماس مستقیم پوستی-مخاطی باشد.
به طور خلاصه، زمان و شرایط تجربه اول جنسی در شکل دادن نگرش کلی فرد نسبت به روابط جنسی در آینده اهمیت بسیاری دارد و از این رو مهم است که در زمانبندی و انتخاب اولین شریک جنسی دقت کافی به خرج داده و همزمان با مراقبتهای لازم (مانند استفاده حتمی از کاندوم) به تاثیرات درازمدت آن نیز بیندیشید.
